گفتمان محوری ادیان و انقلاب اسلامی ایران، عدالت است - همایش ملی بازنمایی گفتمان انقلاب اسلامی
به گزارش روابط عمومی و اموربین الملل موزه؛ دومین وبینار تخصصی همایش با موضوع " بازنمایی دستاوردهای خارجی انقلاب اسلامی مبتنی بر بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی" با حضور دکتر ابراهیم متقی، دکتر مصطفی ملکوتیان و دکتر عابد اکبری در موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس 25 خرداد ماه ساعت 12 در سالن قصر شیرین موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس برگزار شد.
دکتر ابراهیم متقی؛ عضو کمیته علمی همایش در نشست دومین وبینار تخصصی "همایش ملی بازنمایی گفتمان انقلاب اسلامی مبتنی بر بیانیه گام دوم" عنوان کرد: اولین انقلاب دینی با پیروزی انقلاب اسلامی ایران به وجود آمد و به قول فوکو "انقلاب ایران" اولین انقلاب پست مدرنیستی جهان بوده است. در عصری که مدرنیسم لحظه به لحظه جایگاه خود را از طریق تکامل توسعه صنعتی ارتقا می داد، انقلابی به نام دین توانست فضای جدید گفتمانی را در محیط منطقه ای به وجود آورد.
وی گفتمان محوری ادیان و انقلاب اسلامی ایران را عدالت دانست و اظهار داشت: عدالت در سطوح مختلف اجتماعی، سیاسی و روابط بین الملل بود. زمانی که حضرت امام خمینی (ره) موضوع انقلاب دوم را مطرح کردند، به این بحث اشاره دارد که انقلاب دوم بزرگتر از انقلاب اول است به این معنا است که این انقلاب در فضایی قرار می گیرد که قابلیت تسری و گسترش و بازتولید دارد. به عبارت دیگر انقلاب در یک جامعه و در یک محیط منطقه ای قادر است تا فضای محیطی خود را بازتولید کند. بدین لحاظ انقلاب در ساخت داخلی خود یک جابه جایی عمیق قدرت را ایجاد کرد.
عضو کمیته علمی همایش افزود: جابه جایی قدرت فقط مربوط به ساخت ها و نهادهای سیاسی نبود، زمینه برای شکل گیری تغییراتی هنجاری به وجود می آمد. هنجارهای مربوط به انقلاب ایران نه تنها در فضای ساخت اجتماعی واکنشی نسبت به الگوهای مربوط به مدرنیست پرشتاب توسعه گرایانه بدون توجه به عدالت محسوب می شد، بلکه الگوی دست نشاندگی در حوزه سیاسیت خارجی ایران هم تغییر داد؛ زمانی که بازیگرها تغییر پیدا کنند و قالب های گفتمانی دگرگون شود در این شرایط طبیعی است که معادله قدرت در محیط منطقه ای و در فضای سیاست بین الملل با تغییراتی همراه خواهد شد. در چنین شرایطی نظریه پردازانی همانند آلن تورن مفهوم پارادایم جدید را مطرح می کنند؛ این پارادایم جدید یک قالب هنجاری است که شاید اولین بار در بین نظریه پردازان غربی از جمله فوکو به حقیقت انقلاب ایران پی برد.
دکتر ابراهیم متقی مفهوم انقلاب بدون خدا و انقلاب برای خدا را از بیانات امام خمینی (ره) مطرح کرد و افزود: فوکو توانست بحثی را تحت عنوان "انقلاب ایران روح جهان بیرون است." را مطرح کند. در نگرش فوکو جهان توسعه یافته صنعتی که گرفتار ساختار و اثبات گرایی شده با چالش ای معنایی روبرو است بنابراین انقلاب ایران یک انقلاب معنایی و هویتی است. به همین منظور هویتی که شکل گرفته، نه تنها در جنگ تحمیلی و دوران های مربوط به رشد و توسعه اقتصادی و بازتولید جامعه سیاسی در ایران اهمیت و بازتاب خود را نشان داد بلکه فضایی را ایجاد کرد که در محیط منطقه ای زیرساخت های مربوط به جنبش های جدید اجتماعی را انعکاس داد.
وی ادامه داد: کاستلز در کتاب "قدرت هویت" خود به این موضوع اشاره دارد که بعد از جنگ سرد با یک نشانه ای به نام "هویت مقاومت" همراه هستیم. فوکویاما کتاب هویت خود در سال 2018 منتشر کرد و این کتاب در نقطه مقابل رویکرد کتاب "پایان تاریخ" اشاره می کند.
عضو کمیته علمی همایش گفت: در طی 25 سال حتی اندیشه نظریه پردازان نئولیبرال های غربی که احساس می کردند در دوران بعد جنگ سرد دوره لیبرالیسم غربی در آن فضا و قالب موج سوم دمکراسی هانتیگتون شکل می گیرد. حتی این نظریه پردازان در سال 2018 موتور محرک تاریخ را هویت می دانستند؛ هویتی که معنا به کنش اجتماعی و سیاسی می بخشد و هویتی که امروز در قالب جنبش های اجتماعی و در قالب پارادایم مقاومت در محیط منطقه ای شکل گرفته است و تبدیل به نیرویی تاثیرگذار در فضای رقابت های بین المللی شده است.
دکتر ابراهیم متقی در پایان بیان داشت: اگر بازیگران و اتاق های فکر آمریکایی مسئله شان این است که شبکه های تهدید ایران به وجود آمده و گسترش پیدا کرده، واقعیت این شبکه ها بازتولید اندیشه و روح انقلاب در محیط اجتماعی است که در قالب هویت باز تولید شده است و به گونه ای تدریجی هویت و ساختار را با هم پیوند می دهد. اگر هویت و ساختار با هم پیوند یابد در آن شرایط ساختار زمینه های لازم برای تغییرات بنیادین در حوزه سیاست پردازی محیط منطقه ای در جنوب غرب آسیا را اجتناب پذیر می سازد.